Dopuszczalna masa całkowita. Co musisz wiedzieć o dmc?

Każdy pojazd dopuszczony do ruchu drogowego musi spełniać określone kryteria i wpisywać się w ramy założone w przepisach. Dotyczy to między innymi wyposażenia auta, jego wielkości, liczby osób, które może przewieźć czy masy – samodzielnej lub łącznie z ładunkiem. Tę ostatnią określa parametr znany jako dmc. W tekście wyjaśnimy czym jest dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów, przyczepy oraz pojazdu, dlaczego jest tak istotna oraz co grozi za jej przekroczenie.

Podstawowym parametrem określającym masę samochodu dopuszczonego do ruchu jest masa własna pojazdu. To, określona przez producenta, masa wraz z pełnym zbiornikiem oraz wyposażeniem standardowym. W zakres masy własnej pojazdu nie wchodzi ładunek i waga pasażerów. Tutaj mówimy już o parametrze znanym jako dmc.

Czym jest dmc? Po co zostało wprowadzone?

Dmc to skrót od dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu. Oznacza możliwą, łączną wagę pojazdu wraz z załadunkiem oraz osobami prowadzącymi pojazd. Według prawa o ruchu drogowym, dmc to o największa, określona właściwymi warunkami technicznymi, masa pojazdu, obciążonego osobami i ładunkiem, dopuszczonego do poruszania się po drodze. Gdzie znajduje się oznaczenie dmc? Parametr ten określony jest w dowodzie rejestracyjnym auta, w kodzie F.1.

Dlaczego w ogóle dmc jest tak istotne i musi być restrykcyjnie przestrzegane? Ładowność wraz z masą każdego pojazdu wpływają na jego prowadzenie, a co za tym idzie bezpieczeństwo ruchu drogowego. Łączna waga auta lub zestawu wskazuje też, na jakich drogach może on się poruszać. Przykładowo samochody ciężarowe o dmc przekraczającym 16 ton nie mogą poruszać się często po jezdniach osiedlowych lub np. na niektórych wiaduktach czy mostach, ze względu na ich określoną nośność.

Czym jest z kolei dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów? To łączna masa pojazdu oraz przyczepy (lub naczepy). Z kolei dopuszczalna masa całkowita przyczepy określa wyłącznie jej obciążenie.

Ile wynosi dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów, przyczepy i pojazdu w Polsce?

W Polsce dmc dla pojazdów zależy od rodzaju danego samochodu. Najmniejsze są samochody o dopuszczalnej łącznej masie całkowitej do 3,5 tony. To standardowe auta osobowe i mniejsze dostawcze. Mogą być prowadzone przez kierowców posiadających prawo jazdy kategorii B.

Bardziej złożona jest kwestia dmc dla samochodów ciężarowych oraz przyczep i naczep. Wszystko zależy od charakterystyki danego auta i liczby osi, którą posiada. Dokładnie przedstawiliśmy to w poniższej tabeli:

Pamiętajmy, że liczby te nie oznaczają wagi danego auta, ale też nie wskazują jak duże może być obciążenie określonego pojazdu. Na dmc składa się bowiem i masa samochodu i ładunku łącznie!

Jakie jest dmc dla ciężarówek w poszczególnych krajach Unii Europejskiej?

Wiele krajów Unii Europejskiej stosuje zróżnicowane podejście do dmc. Niektóre państwa nakładają limity bardziej surowe niż Polska, inne przygotowały liberalniejsze przepisy. I tak np. w Austrii maksymalna dopuszczalna masa całkowita to 38 ton, a na Cyprze zaledwie 31 ton. Czechy i Dania określiły maksymalny limit dmc jako 48 ton. W Norwegii i Holandii to już 50 ton, w Finlandii 53 tony, a największą dopuszczalną masę całkowitą ma Szwecja – tutaj możliwy jest legalny transport pojazdem ciężarowym o dmc osiągającym nawet 60 ton. Jeżeli ograniczony jest z kolei ruch żeglugi i kolei (np. ze względów infrastrukturalnych) – dmc wzrasta do 74 ton!

Miejmy na uwadze, że w państwach Unii Europejskiej w latach 2016 – 2019 znacznie wzrósł limit dopuszczalnej masy całkowitej. Rozgorzała też ogólna dyskusja dotycząca podniesienia dmc dla aut osobowych i lekkich pojazdów dostawczych. Pierwotne przepisy określające 3,5 tony zostały wprowadzone bowiem w latach 60 ubiegłego wieku. Wtedy waga pojazdów czy przyczep była o wiele niższa!

Czy dmc zostanie zwiększone? Trwają prace związane z tym tematem!

Bruksela chce zmienić archaiczne przepisy, gdyż samochody produkowane w XX wieku były co do zasady dużo lżejsze niż współczesne auta, pełne nowoczesnej elektroniki i oparte na zaawansowanym zawieszeniu i dużych jednostkach napędowych. Przypomnijmy, że ogólne przepisy Unii Europejskiej (w tym także w Polsce) umożliwiają prowadzenie pojazdów o dmc do 3,5 tony na prawo jazdy kategorii B.

Urzędnicy unijni proponują zwiększenie limitu do 4,25 tony i odgórne narzucenie go wszystkim krajom członkowskim. Kiedy może do tego dojść? Możliwe, że jeszcze w tym roku. Taką informację podają niemieckie źródła, w tym największy automobilklub na świecie, ADAC. To znacznie zwiększyłoby możliwości transportowe mniejszych pojazdów dostawczych, które, ze względu na dość sporą masę własną, nie mogą przewieźć zbyt dużego ładunku, mimo, że nie wpłynęłoby to na ich właściwości jezdne.

Czy da się zwiększyć dmc? Jak obliczyć ładowność pojazdu?

Pytanie o podniesienie dopuszczalnej masy całkowitej przyczepy lub pojazdów mechanicznych często pojawia się na forach internetowych dotyczących transportu drogowego. Posiadacze samochodów dostawczych czy ciężarowych szukają sposobu, w jaki – legalnie – mogliby zwiększyć ten parametr. Już na wstępie zaznaczymy, że nie ma żadnej możliwości, aby wpłynąć na limity dmc (poza zmianą odgórnie narzuconego prawa), jeżeli nie dokonamy znacznej modyfikacji samochodu i nie oprzemy tych modyfikacji na kompleksowym procesie urzędniczym.

W praktyce, na zwiększenie dmc można wpłynąć instalując np. dodatkową oś nośną danego pojazdu (przykładowo – przyczepy) lub zmieniając jego przeznaczenie. Po przeprowadzeniu takiej procedury (w homologowanym warsztacie), konieczna będzie wizyta na stacji diagnostycznej w celu zbadania modyfikacji. Dopiero wtedy możemy udać się do właściwego wydziału komunikacji z wnioskiem o zmianę parametrów w dowodzie rejestracyjnym ze względu na zmodyfikowany charakter pojazdu.

Należy jednak pamiętać, że dmc nie oznacza faktycznych możliwości załadunkowych. Przy modyfikacji zmieni się bowiem również masa całkowita pojazdu. Jak sprawdzić masę załadunkową po zmianie dmc? Łączny ciężar ładunku umieszczonego na pojeździe można bardzo łatwo obliczyć. Masa załadunkowa to dopuszczalna masa całkowita danego pojazdu minus jego masa własna (do obliczeń może być wykorzystywana także dopuszczalna masa całkowita zespołu pojazdów). Ładowność można podnieść zmniejszając np. wagę auta (poprzez m.in. zamontowanie lżejszej podłogi).

O ile można przekroczyć dmc i jakie są kary za znaczące uchybienia?

Warto pamiętać, że jakiekolwiek przekroczenie dmc w Polsce jest wykroczeniem drogowym i grozi mandatem. W przypadku samochodów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony, za nawet minimalne przekroczenie tego parametru grozi nam mandat w kwocie od 20 do 500 złotych. Funkcjonariusz Inspekcji Transportu Drogowego lub policji może nie dopuścić też samochodu do dalszej jazdy.

W przypadku pojazdów ciężarowych sprawa jest bardziej złożona – wysokość mandatu zależy od zakresu przekroczenia dopuszczalnej masy całkowitej. Najniższa kara to kwota 500 złotych. Przekroczenie od 5 do 10 procent to kara w wysokości 1000 złotych. Za przeładowanie od 10 do 20 procent grozi nam już 1500 złotych. Jeżeli wartość ta będzie jeszcze wyższa, to kara wyniesie 2000 złotych lub więcej (może sięgnąć nawet 15 000 złotych). Z kolei za wykonywanie przewozu w ruchu międzynarodowym pojazdem nienormatywnym bez wymaganego zezwolenia grozi kara 8000 zł.

Jak jest w innych krajach Unii Europejskiej? Np. w Niemczech można przekroczyć dmc o 2% (powyżej mandaty oscylują w zakresie od 150 do 1800 złotych dla właściciela firmy i od 130 do 1500 złotych dla kierowcy pojazdu). W Holandii dmc można przekroczyć o nawet 10%. W sąsiedniej Belgii dmc przekroczone o 3 tony wiąże się z karą osiągającą zawrotne 320 tysięcy złotych i pozbawieniem wolności do roku.

Pamiętajmy, że odpowiedzialność za przeładowany pojazd spada zwykle na przewoźnika.

Twoja firma wydaje dużo na paliwo i chciałbyś obniżyć te koszty?

Z kartami flotowymi E100 zatankujesz bezgotówkowo i tam, gdzie jest najtaniej!

Przetestuj karty paliwowe bezpłatnie i zobacz jakie oszczędności mogą przynieść Twojej firmie.