Telematyka w samochodach ciężarowych – czym jest i jakie są jej możliwości?
Spis treści
W tym tekście postaramy się wyjaśnić dokładnie co to jest telematyka oraz jakie daje możliwości. Wskażemy na szanse z nią związane i pewne zagrożenia. Przybliżymy także w jaki sposób budować odpowiedni system telematyczny we współczesnych przedsiębiorstwach z branży TSL. Zapraszamy do lektury!
Co to jest telematyka?
Zacznijmy od tego, że telematyka nie jest związana typowo z transportem. Pochodzi od francuskiego słowa telematique, będąc połączeniem telekomunikacji oraz informatyki. To jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się dziedzin nauki, skupiających swoją uwagę głównie na wdrażaniu nowoczesnych rozwiązań do systemów łączności. Na początku Francuzi, którzy użyli jej po raz pierwszy zaczęli przekazywać dane za pomocą dostępnych w latach 70tych XX wieku urządzeń łącznościowych. W kolejnych latach wprowadzano kolejne innowacje, bazujące na telematyce właśnie.
Dziś telematyka skupia się na zaawansowanych rozwiązaniach informatycznych i informacyjnych, które (również za pomocą sprzętu telekomunikacyjnego) pozwalają rozwiązać system zarządzania fizycznymi zasobami. Pozwala między innymi na:
- sterowanie zasobami fizycznymi;
- bieżącą kontrolę zadań zasobów ludzkich;
- kontrolę i zarządzanie procesami utrzymania;
- zintegrowanie wszystkim systemów w organizacji.
Głównym czynnikiem w telematyce jest przekazywanie odpowiedniej informacji. Oparty na systemie proces umożliwia sprawne pozyskanie tejże, przetworzenie jej, przekazanie oraz wykorzystanie do odpowiedniego celu. W praktyce telematyczne aplikacje same ustalają priorytety działań, drogę informacji, jej kontrolę itd. Operator może wyłącznie przyglądać się procesowi albo – w trakcie jego pracy – zmieniać kolejne właściwości.
Gdzie można wykorzystać telematykę? Możliwości jest naprawdę wiele.
Telematyka medyczna – telemedycyna, łączy w sobie teleinformatyczne technologie pozwalające np. na zdalną diagnostykę, kontakt z pierwszą pomocą czy zastosowaniem farmakologii. Mocno rozwinęła się w czasie pandemii COVID-19.
Telematyka przemysłowa – skupiona na zastosowaniach teleinformatycznych w kwestii produkcyjnej czy przetwórczej. Przekazywanie informacji może być związane np. z technologią tworzenia kolejnych elementów przemysłowych albo wydobycia minerałów.
Telematyka transportu - na tej gałęzi telematyki skupimy się szerzej w kolejnych działach tekstu. Zapewnia zaawansowane technologicznie metody wykorzystania informatyki i telekomunikacji w usprawnianiu procesu odbioru, transportu i wyładowania ładunków.
Jak widzisz, telematyka ma szerokie zastosowanie – również w TSL. Sprawdźmy więc dokładnie czym jest telematyka transportu i jakie daje możliwości.
Czym jest telematyka w transporcie?
Usługi telematyczne mają szerokie zastosowanie w transporcie. Ich zastosowanie opłaca się już od strony zarządzania ruchem drogowym. Dzięki odpowiedniemu podejściu do tematy, zbieraniu i przetwarzaniu danych, zarządca może usprawnić przepływ drogowy w najważniejszych ciągach komunikacyjnych (np. szlakach tranzytowych), a także sterować ruchem na autostradach, ulicach wewnętrznych czy wpływać na poprawę bezpieczeństwa w ruchu drogowym.
Drugi poziom telematyki transportu to złożone systemy przeznaczone dla firm transportowych – w praktyce telematyka dla flot. Zaawansowane urządzenia techniczne pozwalają przedsiębiorcom na pełną kontrolę poruszania się aut ciężarowych. Dzięki tej technologii poznasz szereg danych, które usprawnią proces transportowo-logistyczny i zmniejszą koszty.
Jakie dane zbierze telematyka transportu?
- dane dotyczące spalania pojazdów;
- dane dotyczące natężenia ruchu na trasie w konkretnych godzinach;
- dane związane z eksploatacją pojazdu ciężarowego i stylu jazdy kierowcy (w tym np. osiąganych prędkości);
- informacje dotyczące wypoczynku kierowcy, jego czasu, miejsc postojów;
- informacje związane z wpływem ładunków na ruch pojazdu;
- pozostałe kwestie techniczne oraz związane z ruchem drogowym.
Ogólnie na budowę telematyki w transporcie składają się między innymi:
- zewnętrzne systemy satelitarno-komunikacyjne takie jak GSM czy GPS;
- wewnętrzne czujniki, radary, kamery, systemy kontroli;
- dedykowane oprogramowanie zbierające, przetwarzające i analizujące dane;
- czynnik ludzki czyli osoby, które odpowiadają za wyciąganie wniosków z informacji przetworzonych w systemach i opracowywanie rozwiązań, które mają je wyeliminować.
Jakie możliwości daje telematyka?
Skupmy się na tym, jakie możliwości daje telematyka dla flot i kiedy warto wdrażać telematykę transportu w swoim przedsiębiorstwie. Od razu zaznaczymy, że funkcji tej dziedziny jest naprawdę dużo. Warunkiem jest przygotowanie pełnego, profesjonalnego systemu pozyskiwania i analizy danych, aby te realnie oddawały rzeczywistość.
Przede wszystkim dzięki telematyce dla flot możesz skrócić czas transportu ładunków. Zebrane dane pozwolą na zoptymalizowanie godziny wyjazdu kierowcy i auta, aby znaleźć się szybciej w docelowym miejscu. Wskażą też dostosowanie godzin postojów kierowcy tak, żeby ten nie znalazł się w godzinach szczytu w mieście. Do tego dochodzi sugerowanie najlepszej trasy czy omijanie trudnych punktów.
Dzięki telematyce masz również możliwość eliminacji pustych przebiegów. Zaplanujesz trasę tak, aby sukcesywnie zabierać i zdawać ładunki, co pozytywnie wpłynie na kondycję Twojej firmy. Narzędzia telematyczne możesz wykorzystać również w trakcie wykonywania europejskich przewozów kabotażowych. Poza tym telematyczne dane pomagają także w zmniejszeniu zużycia eksploatowanych pojazdów (opon, silnika, zawieszenia) poprzez wyznaczanie najbardziej efektywnych tras i korzystnie wpływają na spalanie.
Nie możemy zapominać tutaj o czynniku ludzkim. Dzięki danym telematycznym otrzymasz wszelkie informacje dotyczące czasu pracy kierowcy. W ten sposób sprawdzisz czy rzeczywiście ten pracuje zgodnie ze swoimi obowiązkami, ale również ułatwisz mu funkcjonowanie – np. łatwiej dostosujesz trasę do umiejętności i doświadczenia kierowcy. Telematyka transportu wskaże Ci również gdzie kierowcy popełniają błędy (np. przy układaniu ładunku, zmianie przełożeń). Możesz temu zapobiec organizując odpowiedniego rodzaju szkolenia.
Według analityków telematyka dla flot korzystnie wpływa również na koszt ubezpieczenia. Im bardziej oszacujesz bowiem ewentualne ryzyko kolizji, wpłyniesz na polepszenie stanu technicznego swoich pojazdów i zaczniesz podróżować bardziej przyjaznymi szlakami, to tym mniejsze jest ryzyko ewentualnego wypadku lub kolizji. To z kolei przekłada się na niższe składni i oszczędność środków.
Pamiętaj także, że podłączone nadajniki GPS zmniejszają ryzyko utraty ładunku czy samego pojazdu. W razie napadu czy kradzieży, szybko zlokalizujesz swoje auto i odzyskasz skradzione mienie.
W jaki sposób stworzyć odpowiedni system telematyczny?
Systemy telematyczne to zarówno kwestia techniczna, związana z odpowiednimi urządzeniami jak i wyszkoleniem osób. Żeby optymalizować działanie swojej firmy koniecznie musisz połączyć wysokiej klasy czynnik technologiczny z ludzkim. Jeżeli chodzi o pracowników, to do telematyki konieczne będą osoby posiadające doświadczenie w obsłudze urządzeń nawigacyjnych i analitycznych oraz posiadające umiejętności w analizie zebranych informacji wyciąganiu wniosków z tych danych.
Sprzęt z kolei oparty jest głównie na Internecie i to na tym skup się w pierwszej kolejności. Znajdź również odpowiedniego operatora telefonii komórkowej do sprzętu bazującego na technologii GSM. Konieczny będzie także system do łączności radiowej, nadajniki GPS (precyzyjnie wskazujące różne dane na temat prędkości, trasy czy czasu przejazdu) oraz radary geolokalizacyjne.
Dodatkowo warto posiadać także dostęp do drogowych i geograficznych baz danych (przydadzą się np. przy planowaniu trasy, a uwzględnienie uwarunkowania geolokalizacyjnego pozwoli Ci wysłać po towar pojazd, który poradzi sobie na danym terenie). Nie zapominaj także o sprzętach monitorujących pogodę, sprawdzających ruch drogowy (np. informujących o wypadkach) czy kamerach posiadających wbudowany moduł Wi-Fi do zdalnego podglądu sytuacji na trasie.
Wszystko to powinno być oparte na systemach informatycznych, które będą zbierały informacje ze wszystkich tych sprzętów i umożliwią łatwą analizę dostępnych tam danych. Przygotowując system teleinformatyczny w ten sposób masz pewność, że nic Ci nie umknie.
Telematyka dla flot – naprawdę warto!
Jeżeli nie miałeś jeszcze w firmie rozbudowanego systemu telematycznego, to zdecydowanie czas to zmienić. Jak widzisz, urządzenia i wiedza bazująca na tej dziedzinie nauki daje wymierne korzyści. Oczywiście, wymaga określonych (i niekiedy dość sporych) inwestycji, jednak badania wskazują, że naprawdę szybko się zwraca i pozwala firmie mocno rozwinąć skrzydła. Współcześnie trudno jest znaleźć zresztą przedsiębiorstwo transportowe, które ma ambitne plany i nie posiada rozbudowanego i zaawansowanego systemu zarządzania transportem, opartego na technologii telematycznej.
