Największe centra logistyczne w Polsce i Europie

Centra logistyczne w Europie pełnią rolę hubów transportowych, w których spotykają się operatorzy, przewoźnicy oraz właściciele towarów. Ich kluczowe znaczenie dla branży TSL wynika nie tylko z ich funkcjonalności, ale też rozmiaru. Raport Wyższej Szkoły Administracji i Biznesu im. Eugeniusza Kwiatkowskiego z 2017 roku pokazuje, że 80 procent transportu europejskiego przechodzi przez tego typu huby.

Jaką funkcję pełnią centra logistyczne i co warto o nich wiedzieć?

Zacznijmy najpierw od pełnego zdefiniowania – czym tak naprawdę są centra logistyczne? Dr Ireneusz Fechner z Wyższej Szkoły Logistyki w Poznaniu definiuje tego typu miejsce jako obiekt przestrzennie-funkcjonalny wraz z infrastrukturą i organizacją, w którym realizowane są usługi logistyczne związane z przyjmowaniem, magazynowaniem, rozdziałem i wydawaniem towarów oraz usługi towarzyszące, świadczone przez niezależne w stosunku do nadawcy lub odbiorcy podmioty gospodarcze. Co to oznacza w praktyce?

Centra logistyczne w Polsce i Europie pełnią rolę magazynu, punktu przeładunkowego, wydawczego czy kontrolnego. Ułatwiają pełne zarządzanie towarem, prowadzenie jego ewidencji i wpływają na dużo szybsze wydawanie, przeładowanie i odbieranie określonych dóbr.

Niekiedy centra logistycznie mylone są z magazynami. Ich rola jest jednak diametralnie różna. Magazyn zapewnia bezpieczne przechowywanie produktu do czasu jego użycia. Towary w magazynie mogą być przechowywane przez długi czas. Z kolei centrum logistyczne ma wspomóc jak największą liczbę operacji, wpływających na łańcuch dostaw.

Specjaliści z branży transportu wyróżniają trzy podstawowe funkcje centrów logistycznych:

• funkcja logistyczna – związana z transportem, magazynowaniem i zarządzaniem zapasami, kwestiami przeładunkowymi, pakowaniem, kompletowaniem dokumentów, zarządzaniem zamówieniami;
• funkcja pomocnicza – skoordynowanie działań spedycyjnych, celnych. Przygotowywanie dokumentów ubezpieczeniowych, stworzenie systemu odbioru i wdrożenia opakowań wielokrotnego użycia, wdrażanie systemów informatycznych, działania promocyjne i marketingowe;
• funkcja dodatkowa – skupia się głównie na obsłudze floty pojazdów czy pozostałych środków transportu, ale nie tylko. To funkcja oparta m.in. na przygotowaniu punktów naprawy pojazdów, sprzedaży paliwa czy olejów, naprawie opakowań czy usługach gastronomiczno-hotelarskich.

Największe centra logistyczne w Polsce i Europie przypominają trochę świetnie zorganizowane miasta. Kierowcy w tego typu punktach mogą zdać ładunek, przygotować dokumentację, odebrać kolejny transport, a w międzyczasie odstawić auto do mechanika, zatankować, a nawet zjeść posiłek, wypłacić pieniądze z bankomatu i odpocząć w hotelu. Możliwości takich punktów dla transportu są nieocenione.

Największe centra logistyczne w Polsce – lokalizacja i możliwości.

Zacznijmy od kwestii lokalizacji centrów logistycznych w Polsce czy zagranicą. Budowa takich obiektów determinowana jest kilkoma przesłankami, które usprawniają pracę danego miejsca. W jaki sposób wybiera się miejsce tworzenia centrum logistycznego?

• Dostęp do infrastruktury – centra logistyczne w Europie buduje się w pobliżu ważnych węzłów drogowych, lotnisk, torów kolejowych czy kanałów wodnych.
• Kapitał ludzki – największe centra logistyczne na świecie wymagają pracy tysięcy ludzi. Aby zaspokoić tę kwestię, punkty tworzone są w większych aglomeracjach.
• Zapotrzebowanie – jeżeli lokalna, regionalna lub krajowa gospodarka zaczyna się rozwijać, a wolumen transportu w danym miejscu jest coraz wyższy, to rozsądnym postępowaniem jest usprawnianie procesów z nim związanych. Jednym z elementów takiego usprawnienia jest właśnie budowa centrum logistycznego. Niekiedy budowę centrum determinuje też chęć odkorkowania miasta i zmniejszenia ruchu drogowego. W takim przypadku buduje się miejskie centra logistyczne na obrzeżach miast.

Banners block

Polska jest atrakcyjnym krajem do stawiania centrum logistycznego, ze względu na przecięcie ważnych szlaków drogowych, dostęp do morza i członkostwo w Unii Europejskiej. Z tego względu w naszym kraju funkcjonuje kilkadziesiąt małych, średnich i dużych obiektów. Największe centra logistyczne w Polsce to ponad 10 miejsc o charakterze międzynarodowym, które znajdują się głównie w Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu, na Górnym Śląsku i północno-centralnej Polsce (np. Toruniu czy Trójmieście).
Zdecydowanie najbardziej rozbudowany tego typu obiekt w kraju, a nawet w Europie, powstaje na Śląsku. To DL Invest Park Psary. Docelowo centrum ma mieć ponad milion metrów kwadratowych powierzchni. Na psarskie centrum składa się między innymi węzeł drogowy, kolejowy, a nawet przedszkole i park rozrywki. Inwestorzy podkreślają, że to jedno z najnowocześniejszych tego typu miejsc na świecie.

Innym, jednym z najbardziej rozbudowanych obiektów tego typu, jest Pomorskie Centrum Logistyczne, które znajduje się w Trójmieście. Powierzchnia centrum to 110 hektarów (ponad 500 tysięcy metrów kwadratowych). Hub ten łączy ze sobą obsługę transportu drogowego, morskiego i kolejowego, wspomagając także lotnicze cargo (port lotniczy w Gdańsku oddalony jest od PCL o 24 kilometry). Ułatwia połączenie z największymi portami morskimi w innych częściach Europy, a także Azji.
Innym, również bardzo dużym centrum jest Śląskie Centrum Logistyki (łączna powierzchnia prawie 50 hektarów). W jego skład wchodzą magazyny przeładunkowe, port śródlądowy, bocznica kolejowa, pomieszczenia biurowo-usługowe, place składowe, parkingi dla ciężarówek i place wydzierżawione prywatnym podmiotom.
Z kolei największy zakres działania mają międzynarodowe centra logistyczne Panattoni Europe. Na kompleks ten składa się kilka mniejszych (osiągających jednak ponad 100 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni) obiektów. Przedsiębiorstwo to przygotowało duże centra logistyczne w Poznaniu, na Górnym Śląsku, w województwie pomorskim czy kujawsko-pomorskim. Obsługuje wiele znanych podmiotów prywatnych takich jak m.in. H&M, InterCars czy Coty. Podobny zakres działania ma Prologis – międzynarodowe konsorcjum logistyczne. Firma ta posiada jedno z największych, prywatnych centrów logistycznych - Prologis Park Chorzów o powierzchni ponad 250 tysięcy metrów kwadratowych.

Gdzie znajdują się największe centra logistyczne w Europie?

Centra logistyczne w Europie znajdują się głównie w pobliżu dużych węzłów komunikacyjnych, a szczególnie w sąsiedztwie portów morskich czy lotniczych. Aby zwiększyć swoją wydajność, zarządzający tymi obiektami łączą się w organizacje takie jak np. Europlatforms (łącznie 78 współpracujących ze sobą centrów logistycznych). Potencjał najbardziej rozbudowanych punktów obejmuje aktualnie ponad 80% europejskiego transportu, a trend – w opinii doktora Fechnera – będzie jeszcze bardziej rozszerzał wpływ centrów logistycznych na branżę.

Przykładem jednego z największych obiektów logistycznych w Europie jest to znajdujące się w pobliżu portu w Barcelonie. Łączny obszar centrum to ponad 600 tysięcy metrów kwadratowych. Kataloński obiekt praktycznie cały czas się rozwija, ze względu na ogromną wagę portu barcelońskiego w europejskim transporcie.
Inne przykłady ogromnych punktów logistycznych w Europie to London Gateway czyli punkt logistyczny portu w Londynie czy FIEGE Mega Centrum w Rzymie, które jest największym centrum zarządzanym przez prywatne podmioty.

Ogromne centra logistyczne powstają także u naszych zachodnich sąsiadów. Jakie są największe centra logistyczne w Niemczech? To przede wszystkim Fiege Mega Center w Ibbenbüren, DSV w okolicach Dusseldorfu i METRO GROUP w Marl. Powierzchnia tych obiektów przekracza 150 tysięcy metrów kwadratowych. Niemieckie DSV tworzy z kolei centrum w duńskim mieście Horsens. Ma mieć powierzchnię około 750 tysięcy metrów kwadratowych i obsługiwać około 5 procent europejskiego transportu. Jeżeli inwestycja dojdzie do skutku, to będzie to największy tego typu obiekt na świecie.

Podsumowując, możemy stwierdzić, że centra logistyczne stanowią dziś niezwykle istotny element całego łańcucha dostaw, usprawniając proces dostarczenia towaru do punktu docelowego. Mogą to być zarówno mniejsze, miejskie centra logistyczne, jak i duże obiekty, osiągające rozmiar od 50 do nawet 100 hektarów, obejmujące swoim działaniem całą Europę. Polska stanowi ważny punkt na mapie takich centrów ze względu na świetne połączenie transportowe i handlowe i członkostwo w Unii Europejskiej. To dlatego w naszym kraju tworzą się ogromne centra logistyczne takie jak Pomorskie Centrum Logistyczne w Trójmieście. Równie duże węzły transportowe funkcjonują też w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Holandii, Hiszpanii, we Włoszech czy Danii czyli krajach, które mocno wpływają na europejski wolumen transportu.
Jaka jest przyszłość centrów logistycznych? Obiekty te będą coraz większe i bardziej rozbudowane. Ogromny wpływ na ich funkcjonowanie będzie miała automatyka transportu i innowacyjne systemy zarządzania logistyką (np. usprawniające kontrolowanie załadunku i rozładunku). Branża TSL będzie więc skupiać się właśnie wokół funkcjonowania takich miejsc.

Karta paliwowa E100 oraz karta paliwowa Power Max to rozwiązania, z których korzysta już ponad 150 000 kierowców firm transportowych oraz małych i średnich firm lokalnych. Regularnie rozbudowywana sieć akceptacji umożliwia tankowanie na 18 000 stacji w 32 krajach. Dodatkowe usługi takie jak opłaty drogowe czy zwrot podatku VAT i akcyzy pozwalają w połączeniu z kartą na duże oszczędności i wygodne zarządzanie kwestiami administracyjnymi. Infolinia 24/7 oraz indywidualny opiekun dbają, aby klient miał pełną kontrolę oraz wiedzę nad wszystkimi swoimi usługami. Faktoring dla klientów E100 to nowa usługa, która może przyczynić się zdecydowanego zwiększenia płynności finansowej Twojej firmy i przyśpieszyć wypłatę środków z Twoich faktur nawet o 90 dni.