Jak działają drony w branży TSL? Oto 10 pomysłów na ich wykorzystanie!

Drony są coraz częściej wykorzystywane w różnych dziedzinach życia. Sprzęty te służą do rekreacji, przygotowywania materiałów foto lub wideo na różnego rodzaju imprezach rodzinnych lub masowych, są stałym wyposażeniem służb mundurowych, wojska, a teraz pojawiają się także w branży TSL. Jak można wykorzystać drony w transporcie, spedycji oraz logistyce? Wyjaśnimy to na podstawie 10 przykładów.

Już na wstępie warto zaznaczyć, że nie każdy może latać każdym dronem. Statki specjalistycznego przeznaczenia wymagają najczęściej odpowiednich uprawnień i doświadczenia. Pamiętajmy, że zaawansowany sprzęt może ważyć nawet kilkaset kilogramów, a jego nieumiejętne pilotowanie to prosta droga do tragedii. Z tego względu drony w transporcie nie powinny znacznie ograniczyć zatrudnienia w branży, a w niektórych przypadkach wręcz je rozszerzyć (tworząc nowe stanowiska takie jak np. operator dronów).

Jakie są rodzaje dronów? Jak uzyskać pozwolenie na latanie dronem?

Najprostsze są zabawki, których waga nie przekracza 250 g. Takim dronem może latać każdy - bez żadnego szkolenia czy licencji. Nie mają one jednak żadnych możliwości transportowych.

Poza tym wyróżnia się trzy typy bezzałogowych statków powietrznych. Pierwszy to drony lekkie (tzw. otwarte) o wadze do 25 kilogramów. Do pilotowania takich statków powietrznych wystarczy przejście kursu online na stronie Urzędu Lotnictwa Cywilnego i zdanie egzaminu. Tego rodzaju statki powietrzne nie wymagają np. zgody na start czy rejestracji w bazie ULC. Zasięg urządzenia to zaledwie 120 metrów w linii prostej.

Bardziej zaawansowane i częściej wykorzystywane w sektorze TSL są drony szczególne i certyfikowane. Dronem szczególnym można latać po poinformowaniu ULC lub uzyskaniu zgody na lot (np. w trakcie trudnych warunków pogodowych). Do pilotowania takiej maszyny wymagane są uprawnienia wydawane przez Urząd Lotnictwa Cywilnego po przejściu podstawowego szkolenia i zdaniu egzaminu państwowego.

Największych umiejętności i doświadczenia wymaga latanie dronem certyfikowanym. To statki wysokiego ryzyka, bardzo zaawansowane technologicznie i takie, których zasięg przekracza kilka kilometrów. Do pilotowania tego drona konieczny jest specjalistyczny kurs, a także zgody na start, charakter lotu i lądowanie. Specyfika dronów sprawia, że podlegają one takim samym przepisom jak załogowe statki powietrzne.

Wykorzystanie dronów w transporcie towarów — w jaki sposób?

Przejdźmy teraz do kwestii wykorzystania bezzałogowców w branży TSL. Zacznijmy od samego transportu. Coraz popularniejsze jest dostarczanie dronem towarów lekkich i wykorzystywanie ich w branży kurierskiej. Pomagają one w efektywny, tani i szybki sposób przewieźć przesyłkę bezpośrednio do odbiorcy. Coraz częściej stosuje się też drony jako środek do transportu towarów ciężkich — szczególnie w warunkach miejskich. Umożliwiają one np. ominięcie korków i nie generują tak wysokich kosztów, jak samochody ciężarowe.

Przy okazji transportu warto wspomnieć również, że dronem dużo łatwiej dostarczyć ładunek w warunkach np. o ograniczonej widoczności albo w przypadku trudnych warunków drogowych (typu gołoledź, mgła itd). Niekiedy drony wspomagają również załadunek i rozładunek pojazdów ciężarowych, statków wodnych czy pociągów towarowych. Przykładem takiego wykorzystania dronów jest bułgarska spółka Dronamics.

Analiza sytuacji w ruchu drogowym przy użyciu dronów — na czym może polegać?

Banners block

Nie można zapomnieć również o wykorzystaniu drona w procesie spedycyjnym i logistycznym. Bezzałogowe statki powietrzne mogą analizować na bieżąco sytuację w ruchu drogowym, wspierając przewóz towarów specjalistycznych lub wymagających odpowiedniej przepustowości ruchu. Dronem można obserwować także natężenie ruchu na określonych trasach, aby w późniejszym czasie wytyczyć najbardziej efektywny przejazd dla pojazdu ciężarowego (system wspomagający planowanie tras dronem testuje m.in. amerykański Amazon).

Warto dodać, że niektórzy przewoźnicy kontrolują dronem swoich kierowców. Bezzałogowe statki powietrzne ułatwiają np. sprawdzanie tego, czy pracownik wywiązuje się z zadań pod względem efektywności pracy. W jaki sposób? Bezzałogowe statki powietrzne pozwalają np. dotrzeć do kierowcy, który nie informuje o miejscu swojej lokalizacji lub nie ma z nim kontaktu.

Firmy transportowe testują np. system PansaUTM, czyli operacyjny system koordynacji lotów bezzałogowych. W ten sposób ich działania są skorelowane z postępowaniem Urzędu Lotnictwa Cywilnego.

Dronem po magazynie — jak wykorzystać bezzałogowca w tej części branży TSL?

Loty dronem po magazynie to coraz częściej wykorzystywana funkcjonalność tych urządzeń dla branży TSL. Drony umożliwiają np. bieżące monitorowanie i analizę stanu magazynów w trakcie roku operacyjnego. Pozwalają szybko i płynnie sprawdzić, czy stan faktyczny zgadza się ze stanem wprowadzonym w systemy. Bezzałogowe statki powietrzne ułatwiają także przeprowadzenie procesu inwentaryzacji (np. w magazynach o dużej powierzchni, na dużych wysokościach, gdzie praca ręczna na drabinach czy dźwigach mogłaby stanowić zagrożenie dla pracowników).

Podkreślmy również, że dronem można dodatkowo zabezpieczyć magazyn przed potencjalną kradzieżą. Obserwacja z powietrza sprawdza się szczególnie w przypadku, gdy mówimy o magazynach otwartych, gdzie towar nie jest dodatkowo zabezpieczony halą magazynową.

Dron transportowy — czy to może być przyszłość branży?

Drony stanowią element składowy technologii 4.0 stosowanej w sektorze transportu, logistyki i spedycji. Specjaliści działający w branży wskazują, że udział statków bezzałogowych w branży TSL będzie cały czas się rozszerzał. Analitycy firmy MarketsandMarkets wskazują, że do 2027 roku zakres usług wykonywanych przez drony wyniesie 29 miliardów. Dane z 2022 roku pokazują, że na razie jest to 11 miliardów dolarów. Widać więc, że latanie dronem może być przyszłością branży. Firmy wdrażające bezzałogowy system muszą jednak uporać się z zabezpieczeniem statków bezzałogowych przed cyberatakami, uszkodzeniem ładunków w czasie lotu oraz odpowiednio wyszkolić kadrę.

Na koniec warto wspomnieć jeszcze o pośrednim wykorzystywaniu dronów w branży TSL. Bezzałogowe statki powietrzne mogą m.in. usprawnić kontrole prowadzone przez Inspekcję Transportu Drogowego lub wpłynąć na bardziej efektywne odprawianie pojazdów ciężarowych na granicach. Pierwsze testy w tym kierunku odbyły się między innymi w Polsce, a — jak wynika z medialnych doniesień — celnicy czy funkcjonariusze ITD są zadowoleni z pracy dronów.