Port morski w Świnoujściu - znaczenie dla Polski i polskiego transportu

Jednym z największych portów na Morzu Bałtyckim jest Port Morski Świnoujście. Jednostka jest od lat modernizowana, a niedługo może doczekać się kolejnej inwestycji. W 2021 roku władze centralne w Warszawie zapowiedziały, że powstanie tam nowy terminal kontenerowy. Mieszkańcy Świnoujścia już odliczają dni do rozpoczęcia inwestycji, bo może ona stanowić ogromną szansę na rozwój dla regionu, ale nie tylko. Jakie znacznie dla polskiego transportu może mieć rozbudowa portu w Świnoujściu?

Sprawa portu wzbudziła poruszenie zaraz po wyborach parlamentarnych w 2023 roku. W mediach pojawiły się informacje, że nowy rząd będzie chciał wycofać się z budowy terminala kontenerowego w Świnoujściu. Ministerstwo Infrastruktury przekazało w oficjalnym komunikacie, że "nie wycofuje się z inwestycji w Głębokowodny Terminal Kontenerowy w Świnoujściu". Eksperci (np. prof. Dariusz Zarzecki) wskazują, że to bardzo dobra decyzja.

Jak terminal kontenerowy w Świnoujściu może wpłynąć na polską żeglugę?

Port Kontenerowy Świnoujście to jeden z największych tego typu obiektów w naszej części Europy. Na miejscu działa terminal LNG, terminal promowy, a w niedługim czasie planowany jest terminal kontenerowy. W Świnoujściu na ten moment przeładowuje się kilka milionów ton ładunku rocznie. Liczba ta ma diametralnie wzrosnąć.

W planach jest znaczna rozbudowa portu. Inwestycja, której koszt będzie sięgał 10,3 mld zł powinna zagrozić (pod względem konkurencyjności) w niedalekim czasie portom o wielkości Hamburga. Tak wskazywał m.in. były wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk.

Nowy terminal kontenerowy w Świnoujściu (który ma powstać do 2029 roku) jest ogromną szansą dla polskiej żeglugi, która potrzebuje infrastruktury, aby obsłużyć rozwijający się rynek. Docelowo powinien obsłużyć towar do 2 mln TEU rocznie (jednostka równoważna objętości standardowego kontenera). Oznacza to kilkukrotny wzrost możliwości przeładunkowych. Rozbudowa jest też istotna z punktu widzenia zwiększania znaczenia transportu intermodalnego w Polsce.

Z tym wszystkim wiążą się konkretne korzyści. Dlaczego terminal to szansa dla polskiej żeglugi?

• Port stanie się miejscem przeładunku towarów z Niemiec (np. do i z wschodnioniemieckich landów i Berlina), Czech, Słowacji.
• Obiekt będzie mógł obsługiwać zarówno małe statki, jak i duże kontenerowce. To zmniejszy koszt transportu (statki nie będą musiały docierać do bardziej odległych portów w Gdańsku czy w Gdyni).
• Rozbudowane możliwości jednostki sprawiają, że zarządcy będą mogli pozyskać kolejnych klientów z różnych rejonów świata.
• Rozwój tego portu zachęci firmy transportowe do inwestycji w okolicach portu w Szczecinie czy w Trójmieście – być może zechcą przenieść tam swoje bazy. Ze względu na większą liczbę potencjalnych kontrahentów, polska żegluga stanie się bardziej konkurencyjna np. w stosunku do żeglugi niemieckiej.

Port morski w Świnoujściu, a przewóz drogowy. Co warto wiedzieć?

Inwestycja w port to szansa dla żeglugi, ale nie tylko. Skorzysta na tym także transport drogowy. Większa liczba jednostek wpływających i rozładowanych przełoży się na konieczność korzystania z usług przewoźników drogowych. Przedsiębiorcy działający w branży mogą liczyć na kolejne kontrakty transportowe.

Banners block

Podkreślmy też znaczenie infrastrukturalne. Rozwój portu może przełożyć się na konieczność poprawy stanu dróg w województwie zachodniopomorskim, a to z kolei wymusi na władzach centralnych i samorządowych inwestycje w infrastrukturę. Skorzystają na tym więc nie tylko firmy obsługujące przewozy towarów bezpośrednio z portu, ale także inne podmioty transportowe.

Jakie znaczenie dla polskiej gospodarki ma port w województwie zachodniopomorskim?

Potencjalny rozwój świnoujskiego portu to szansa dla wielu gałęzi polskiej gospodarki. Umożliwi zwiększenie zamówień kontraktowych z różnych rejonów świata i ułatwi importowanie i eksportowanie towarów.

Co ciekawe, władze kraju związkowego Hamburg, starają się zablokować inwestycję, zwracając uwagę m.in. na jej negatywny wpływ na kwestie środowiskowe. Niemieccy samorządowcy mają obawy dotyczące np. oddziaływania portu na obszary lęgowe ptaków. Niemcy przekonują też, że port będzie miał negatywne konsekwencje dla miejscowego przemysłu turystycznego.

Bardzo możliwe, że nie chodzi jednak o ochronę środowiska, a próbę zatrzymania rozwijającej się za rogiem konkurencji. Zachowanie strony niemieckiej pokazuje, że rozwój portu może bardzo wpłynąć na układ sił w transporcie na Morzu Bałtyckim.

Rozbudowa portu - dlaczego warto?

Terminal ma ogromne znacznie także z punktu widzenia bezpieczeństwa ekonomicznego Polski. Dlaczego warto go rozbudować?

• Możliwość przyjęcia większej ilości ładunków (np. z Azji)
• Bezpośrednia konkurencja z największymi portami w Europie (m.in. z portami w Niemczech)
• Poprawa infrastruktury drogowej w regionie
• Pozyskanie nowych partnerów handlowych i otwarcie na nowe kontynenty
• Większe bezpieczeństwo ekonomiczne, uniezależnienie się handlowo od innych krajów.

Rachunek ekonomiczny jest prosty - inwestycja w rozbudowę portu jest opłacalna

Cenieni ekonomiści (np. prof. Dariusz Zarzecki z Uniwersytetu Szczecińskiego) podkreślają, że nowy port kontenerowy jest niezbędny, aby polska żegluga i transport mogły się rozwijać. Eksperci wskazują, że polskie porty w ostatnich latach przeładowały 1/3 wszystkich ładunków nadbałtyckich. Wskaźniki pokazują, że w ciągu najbliższych 15-20 lat nasz udział przekroczy 50 procent i osiągnie już połowę (8 mln TEU).

Aby temu sprostać, należy koniecznie rozwijać infrastrukturę. Dlaczego akurat jednostka w Świnoujściu? Przede wszystkim port znajduje się blisko Niemiec, ma bardzo dobre połączenie ze Szczecinem i potencjał komunikacyjny pod względem lądowym i powietrznym. To sprawia, że rachunek ekonomiczny inwestycji jest bardzo prosty - inwestycja w terminal kontenerowy po prostu się Polsce opłaca.