Jak wygląda badanie techniczne pojazdu, czyli wszystko, co musisz wiedzieć o przeglądzie samochodu ciężarowego

W Polsce pojazdy mechaniczne muszą przechodzić regularne badania techniczne pojazdu, znane także jako badania diagnostyczne lub tzw. przeglądy, które dopuszczają je do ruchu na drogach publicznych. Dotyczy to zarówno aut osobowych, motocykli, jak i samochodów ciężarowych. W tekście wyjaśnimy, w jaki sposób przygotować się na badanie techniczne samochodu ciężarowego, ile to kosztuje oraz jaki mandat możemy dostać za brak ważnych badań technicznych dla pojazdu ciężarowego.

Czym jest badanie techniczne? Przepisy (rozdział trzeci Prawa o ruchu drogowym) wskazują, że tego typu czynność polega na sprawdzeniu, czy dany pojazd mechaniczny może bezpiecznie poruszać się po publicznych drogach. Po przejściu procedury musi otrzymać zgodę uprawnionego diagnosty, aby móc dalej funkcjonować w ruchu drogowym. Obowiązek dbania o ważne badania spadapoczywa na właścicieliu pojazdu lub ich użytkownikówach (w przypadku leasingu). Pamiętajmy przy tym, że zgodnie z przepisami, badania techniczne muszą przejść także przyczepy i naczepy.

W jaki sposób przygotować auto się na badanie techniczne pojazdu ciężarowego? Na co zwrócić uwagę?

Badanie techniczne samochodu ciężarowego to proces, do którego warto się dobrze przygotować. Przed przystąpieniem do przeglądu okresowego, powinniśmy przede wszystkim skontrolować oświetlenie pojazdu, działanie jego hamulców, układu kierowniczego, aktualny stan ogumienia i zawieszenie. Pamiętajmy o sprawdzeniu daty ważności i legalizacji gaśnicy, a także o obowiązku posiadania trójkąta ostrzegawczego. Konieczne jest również przygotowanie dokumentów (o czym szerzej wspomnimy w kolejnej części tekstu).

Warto sprawdzić też, czy pod autem nie dochodzi do żadnych wycieków, a system łączenia naczepy jest sprawny. Oczywiście, nie mamy gwarancji, że auto na pewno będzie w pełni sprawne (nie sprawdzimy np. procentowej skuteczności amortyzatorów), natomiast możemy wykluczyć problem z widocznymi gołym okiem usterkami.

Co jeżeli nie mamy pewności, czy nasz przegląd samochodu ciężarowego wypadnie pozytywnie? W takim przypadku warto udać się do warsztatu, aby wcześniej sprawdzić pojazd i wyeliminować wszelkie usterki czy niedociągnięcia.

Gdzie wybrać się na przegląd ciężarówki?

Jeżeli chcemy przeprowadzić badanie techniczne samochodu ciężarowego, musimy udać się na okręgową stację diagnostyczną z ważnymi uprawnieniami. Pamiętajmy, że nie każda stacja świadczy usługi dla pojazdów powyżej 3,5 tony. Należy więc zapytać o możliwość zbadania naszego pojazdu oraz o to, czy pracownik stacji może przeprowadzić taką kontrolę, która będzie później uznawana przez policję.

Warto wiedzieć, że większość większych miast w Polsce, a niekiedy również mniejszych miejscowości ma stacje diagnostyczne, na których można przeprowadzić badanie auta o masie powyżej 3,5 tony. Uwaga! Podstawowe stacje diagnostyczne nie świadczą usługi przeglądu ciężarówek.

Jak przebiega przegląd samochodu ciężarowego?

Jeżeli przygotowaliśmy już pojazd do badania i wybieramy się na przegląd, powinniśmy wiedzieć jak on przebiega i na jakie kwestie zwracają uwagę diagności. Zwykle badanie techniczne samochodu powyżej 3,5 tony nie różni się od standardowego przeglądu pojazdu osobowego.

Jakie dokumenty należy mieć podczas badania ciężarówki?

Konieczny jest przede wszystkim ważny dowód rejestracyjny pojazdu. Na jego podstawie pracownik stacji diagnostycznej zweryfikuje m.in. zgodność danych z numerem VIN wybitym na pojeździe. W praktyce jest to jedyny dokument, który konieczny jest do przeprowadzenia pełnego przeglądu. Diagnosta nie wymaga np. okazania OC auta czy umowy posiadania samochodu.

Jeżeli jednak auto ciężarowe posiada instalację LPG, to w takim przypadku musimy mieć przy sobie także ważne dokumenty wskazujące na legalizację butli. Bez tych dokumentów nie otrzymamy zgody na dalszą eksploatację ciężarówki. Wszelkie dokumenty wręczamy pracownikowi stacji już przy rozpoczęciu badań. Wtedy regulujemy również opłatę za przeprowadzenie czynności.

Na co diagnosta zwraca uwagę, czyli przegląd krok po kroku

Banners block

Na początku - jak wspomnieliśmy wyżej - diagnosta kontroluje zgodność numeru VIN pojazdu z tym, który znajduje się w dowodzie. Sprawdza też w bazie CEPIK ostatni i aktualny przebieg. Następnie przechodzi do analizy stanu opon w pojeździe i wyposażenia pojazdu - może sprawdzić np. czy ciężarówka ma dobrze działające pasy bezpieczeństwa.

W kolejnej części auto wjedzie na specjalne maszyny, aby sprawdzić działanie hamulców (nożnego i awaryjnych), sprawność układu kierowniczego oraz zawieszenie (w tym pracę amortyzatorów). Oględzin doczeka się także silnik, nadwozie (np. czy podłoga jest wytrzymała i nie ma dziur) oraz układ wydechowy. Tutaj kontroli podlega mieszanka spalin, a także głośność.

Po wszystkim następuje analiza sprawności świateł wyposażenia ciężarówki oraz sygnałów dźwiękowych. Jeżeli wszystko jest sprawne, to nasze auto otrzyma potwierdzenie przejścia okresowych badań technicznych pojazdu w formie wpisu do dowodu rejestracyjnego lub specjalnego druku.

Badania techniczne pojazdów - przepisy dotyczące ciężarówek

Jak wspomnieliśmy wcześniej, temat badania technicznego pojazdów ciężarowych jest uregulowany przepisami. Znajdziemy tam informacje związane z prawidłowym przebiegiem przeglądu, a także tym, co jaki czas powinniśmy udać się z naszym pojazdem na stację diagnostyczną.

Jak często należy przeprowadzać badanie techniczne pojazdów ciężarowych i co się dzieje, gdy auto go nie przejdzie?

W przeciwieństwie do samochodów osobowych, badanie techniczne pojazdu ciężarowego należy wykonywać raz w roku. Dotyczy to zarówno nowych pojazdów z salonu, jak i używanych ciężarówek (a także przyczep i naczep). Przez ten czas auto jest uprawnione do pracy. Może się zdarzyć, że po kolizji lub kontroli drogowej, auto zostanie skierowane na przegląd przez patrol policji lub Inspekcję Transportu Drogowego.

Co się stanie, jeżeli badanie techniczne samochodu nie będzie pozytywne? Wszystko zależy od zakresu usterek. Jeżeli są one drobne i nie wpływają na bezpieczeństwo, to diagnosta ma prawo dopuścić auto do dalszego ruchu. W przypadku usterek poważnych, auto otrzyma czasowe zezwolenie na jazdę z warunkiem dojazdu do warsztatu w celu wyeliminowania problemu. Po naprawie należy udać się na ponowny przegląd, gdzie zostanie sprawdzony tylko niesprawny wcześniej element.

Jeżeli z kolei samochód nie nadaje się kompletnie do dalszej jazdy (np. ma bardzo zniszczone nadwozie albo kompletnie niesprawny układ hamulcowy), obowiązkiem pracownika stacji diagnostycznej jest zatrzymanie dowodu rejestracyjnego. W takim przypadku możemy go odzyskać wyłącznie po naprawie usterek (i przejściu kolejnego badania), a do warsztatu auto może dojechać wyłącznie na lawecie.

Ile kosztuje badanie techniczne samochodu ciężarowego?

Badanie techniczne samochodu powyżej 3,5 tony kosztuje 153 złote. Ciągnik siodłowy, który może ciągnąć powyżej 16 ton to konieczność wydatku 176 złotych. Cena za badanie diagnostyczne przyczepy lub naczepy (w zależności od jej tonażu) wynosi od 78 do 177 złotych.

Pamiętajmy, że dopłata za zasilanie LPG to 63 złote - niezależnie od tego, jaki pojazd będzie sprawdzał diagnosta.

Jaki mandat grozi za brak ważnych badań technicznych?

Według najnowszego taryfikatora, za jazdę bez ważnych badań technicznych możemy otrzymać mandat karny w wysokości 1500 złotych. To jednak nie koniec konsekwencji po naszej stronie. Dowód rejestracyjny auta zostanie zatrzymany przez policję lub ITD, a samochód nie będzie mógł jechać dalej w trasę. Z kolei w przypadku ewentualnej stłuczki czy wypadku, w którym uczestniczy auto bez ważnych badań, ubezpieczyciel będzie mógł odmówić wypłaty odszkodowania.

Jak widać, jazda bez przeglądu kompletnie się nie opłaca. Należy o nim pamiętać i regularnie kontrolować flotę. To nie tylko sposób na uniknięcie mandatu, ale też większe bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu drogowego.